جزئیات قانون مالیات بر ارزش افزوده در ایران
دولت ها برای انجام وظایف خود (از جمله خدمات عمومی و تامین امنیت) نیازمند درآمد هستند. مالیات یکی از منابع اصلی و سالم درآمد دولت ها محسوب شده و نقش مهمی در رشد و توسعه کشور دارد. این منبع درآمدی انواع مختلفی داشته که مالیات بر ارزش افزوده یکی از آنها است و بر بخش مصرف تمرکز دارد. افزایش سهم درآمدهای مالیاتی دولت، کاهش فشار مالیاتی از بخش مولد اقتصاد به مصرف و افزایش کارایی نظام مالیاتی از دلایل توجیه تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده در ایران بوده است. اگرچه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده پیچیده به نظر می رسد، اما نسبت به مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی ساده تر است. در ادامه مقاله جزئیات بیشتری در مورد مالیات بر ارزش افزوده در ایران ارائه خواهیم کرد.
جدول مطالب - دسترسی سریع
مالیات
مالیات یکی از منابع درآمدی دولت ها محسوب می شود. اهمیت مالیات در ایران از آن جهت است که وابستگی دولت را به درآمدهای نفتی کاهش می دهد. این منبع انواع مختلفی داشته و در ایران به دو گروه اصلی مالیات مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می شود. مالیات بر دارایی، مالیات بر حق تمبر، مالیات بر ارث، مالیات بر انواع درآمد انواع مالیات مستقیم هستند. مالیات بر حقوق و عوارض گمرکی، مالیات مصرف و مالیات بر ارزش افزوده انواع مالیات غیرمستقیم هستند. لازم به ذکر است که اقتصاددانان معمولا مالیات بر مصرف را به مالیات بر درآمد ترجیح می دهند.
مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات غیرمستقیم و چند مرحله ای بوده و با عنوان ۹% شناخته می شود. پرداخت این مالیات به عهده مصرف کننده نهایی است و طبق قواعد و نرخ خاصی محاسبه می شود. برای محاسبه و پرداخت، هر مودی موظف است اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را تا ۱۵ روز بعد از پایان هر فصل (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) تکمیل و ارسال نماید. این کار به صورت آنلاین و از طریق سایت https://www.e-vat.ir/ امکان پذیر است.
با قوانین و سیاست هایی که در زمینه مالیات بر ارزش افزوده در ایران صورت گرفته، سهم این مالیات نسبت به سهم مالیات بر درآمد شرکت ها افزایش داشته که این موضوع به نفع بخش مولد اقتصاد است. درادامه قانون مالیات بر ارزش افزوده شرح داده خواهد شد. با توجه به اهمیت مالیات در میان منابع درآمدهای دولت، این قانون در سال های اخیر تغییرات و اصلاحاتی داشته است.
مالیات بر ارزش افزوده در ایران طبق قانون
بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده، عرضه کالاها و خدمات در ایران و همچنین واردات و صادرات آنها مشمول این قانون است. این قانون شامل ۵۳ ماده در ۱۰ فصل بوده و مصوب ۱۷/۲/۱۳۸۷ است. در ادامه متن برخی مفاد خواهد آمد. طبق ماده ۳: «ارزش افزوده در این قانون، تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری شده در یک دوره معین می باشد.» منظور از عرضه کالا، انتقال کالا از طریق هر نوع معامله است. اشخاصی که به عرضه کالا و ارائه خدمات و واردات و صادرات مشغول هستند، به عنوان مودی مشمول مقررات این قانون خواهند بود.
در ماده ۱۲ کالا و خدماتی که حسب مورد از پرداخت مالیات معاف هستند ذکر شده که برخی از آنها عبارتند از: محصولات کشاورزی فرآوری نشده، دام و طیور زنده، آبزیان، زنبور عسل و نوغان، انواع کود، سم، بذر و نهال، خوراک دام و طیور، فرش دستباف، خدمات حمل و نقل عمومی. طبق ماده ۱۳ این قانون در مورد صادرات آمده است: «صادرات کالا و خدمت به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی، مشمول مالیات موضوع این قانون نمی باشد و مالیات های پرداخت شده بابت آنها با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک (در مورد کالا) و اسناد و مدارک مثبته، مسترد می گردد.
طبق ماده ۱۴ در فصل ماخذ، نرخ و نحوه محاسبه مالیات قانون مالیات بر ارزش افزوده آمده: «ماخذ محاسبه مالیات، بهای کالا یا خدمت مندرج در صورتحساب خواهد بود. در مواردی که صورتحساب موجود نباشد و یا از ارائه آن خودداری شود و یا به موجب اسناد و مدارک مثبته احراز شود که ارزش مندرج در آنها واقعی نیست، ماخذ محاسبه مالیات بهای روز کالا یا خدمت به تاریخ روز تعلق مالیات می باشد.»
نکات مهم در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده
نکته اول تولیدکنندگان و بنگاه هایی که محصولات آنها مشمول معافیت از مالیات بر ارزش افزوده است، ملزم به ارائه و تکمیل اظهارنامه مالیاتی نیستند. نکته دوم اینکه حتی اگر شخص حقیقی یا حقوقی فعالیت مالی نداشته موظف به تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده است. باید اظهارنامه را به صورت سفید و در صورت لزوم همراه با مدارک مربوطه ارسال نماید. نکته سوم در برخی مواقع به مودی جریمه تعلق می گیرد، از جمله در صورت عدم صدور صورتحساب به خریدار، عدم تحویل به موقع اظهارنامه، ثبت نادرست ارزش ریالی کالا و خدمات در صورتحساب رسمی، عدم ارائه دفاتر پلمپ شده. برای جلوگیری از مشکلات قانونی، بهتر است به موقع و با مشورت افراد متخصص، اظهارنامه به طور دقیق تکمیل و ارسال گردد.
اگر به دسترسی به خدمات ما علاقهمندید، به صفحه خدمات ثبت برند ما مراجعه کنید.در کنار شما خواهیم بود.همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مشاوره رایگان در واتساپ بگیرید.