حفاظت از حقوق مالکیت فکری به چه معناست؟

حفاظت از حقوق مالکیت فکری، اجرای مجموعه ای از قوانین و مقررات گوناگون را در برمی گیرد که در زمینه حقوق مالکیت فکری تنظیم و تصویب گردیده اند. در این نوشتار ضمن مروری بر برخی از مهمترین قوانین مربوط به حقوق مالکیت فکری، برخی از راهکارهای عملی از جمله ثبت برند و ایجاد هویت برندی را برای توسعه شخصیت های حقوقی مورد بررسی قرار می دهیم.

(حقوق مالکیت فکری)

برخی از مهمترین قوانین مربوط به حفاظت از حقوق مالکیت فکری

برخی از مهمترین قوانین مربوط به حفاظت از حقوق مالکیت فکری در ایران عبارتند از:

• قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان؛ این قانون در سال ۱۳۴۸ به تصویب رسید و در مرداد ۱۳۸۹ آخرین اصلاحات آن به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. در ماده ۱ این قانون، آثار ادبی و هنری از قبیل کتاب، جزوه، شعر، ترانه، نمایشنامه، طرح، نقشه جغرافیایی و … مورد حمایت قانون شناخته شده و بر این اساس پدیدآورندگان آن از حقوق مالکیت فکری برخوردار خواهند بود.

بر مبنای بخش دوم قانون مذکور، برخی از حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری عبارت است از: حق انحصاری نشر، پخش، عرضه و اجرای اثر. همچنین حق بهره برداری مادی و معنوی از نام اثر نیز شامل این موارد می شود.

وفق ماده ۴ قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان، حقوق مالکیت فکری یک اثر، قابل انتقال به دیگران است. همچنین پس از مرگ پدیدآورنده، این حقوق به وراث او یا کسی که وصیت کرده است به ارث می رسد. مدت حق وراث برای بهره برداری از اثر مطابق با قانون حمایت، پنجاه سال پس از مرگ پدیدآورنده می باشد.

• قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری؛ این قانون در سال ۱۳۸۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. ثبت اختراع، برند یا نشان تجاری و طرح های صنعتی در حقوق ایران می بایست مطابق با مواد این قانون به انجام برسد. البته باید توجه داشت که مطابق با آخرین تحولات قانونی، در حال حاضر ثبت اختراع و برند به شیوه غیر حضوری و برخط انجام می گیرد. برای این کار می بایست به سامانه های اینترنتی مربوط به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مراجعه شود.

مرجع قانونی صلاحیت دار برای حفاظت از حقوق مالکیت فکری کدام است؟

آمار ارتکاب جرایم گوناگون بر علیه حفاظت از حقوق مالکیت فکری، روز به روز در حال افزایش است. سرقت ادبی یا علمی، تقلب در تهیه آثار علمی و ترجمه غیر قانونی به عنوان برخی از رایج ترین جرایم بر علیه حقوق مالکیت معنوی شناخته می شوند. یک پرسش کلیدی در ارتباط با حفاظت از حقوق مالکیت فکری این است که در صورت تحقق جرایم بر علیه حقوق مالکیت فکری، چه اقدامات حقوقی می توان انجام داد؟ مرجع دادخواهی و رسیدگی به جرایم بر علیه مالکیت معنوی کجاست؟

به طور کلی مراجعی که برای رسیدگی به این جرایم وجود دارد، ممکن است قضایی یا انتظامی باشند. با توجه به این که معمولاً ضمانت اجرای کیفری برای جرایم بر علیه مالکیت فکری وجود، رسیدگی به این جرایم اصولاً در صلاحیت دادگاه کیفری دو قرار دارد. همچنین مرجع رسیدگی کننده به برخی از تخلفات در زمینه مالکیت فکری ممکن است هیات های انتظامی دانشگاه و موسسات علمی، دیوان عدالت اداری و یا دادگاه مطبوعات باشد.

(هویت برندی.)

ایجاد هویت برندی با ثبت برند در ایران

یکی از مهمترین اصول حفاظت از حقوق مالکیت فکری، ایجاد هویت برندی با ثبت برند است. برند یا نشان تجاری، طرح یا علامتی است که محصولات یک شرکت تجاری را از محصولات سایر شرکت های رقیب متمایز می کند. در بسیاری از موارد برند های تجاری از سویی موجب افزایش فروش و محبوبیت محصولات یک شرکت می شوند و از سوی دیگر حقوقی را برای مالکان آن ایجاد می کنند. به طوری که مطابق با آخرین تغییرات قانونی، ثبت نشان های تجاری یا برند نیز همانند ثبت شرکت، یک امر ضروری برای ادامه فعالیت تجاری شرکت به شمار می رود.

مطابق با قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب سال ۱۳۸۶، کلیه برند ها و نشان های تجاری می بایست در اداره ثبت شرکت ها(زیر نظر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور)، ثبت شوند. با ثبت برند حقوق مادی و معنوی پدیدآورنده و مالک آن حفظ می شود. مالک این حقوق می تواند بر علیه کسی که حق کپی رایت را رعایت نکند و یا از برند به صورت غیر قانونی استفاده کند، طرح دعوی نماید. اداره ثبت در ازای ثبت برند و نشان تجاری مبلغی را تحت عنوان حق الثبت از متقاضی دریافت می کند.همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مشاوره رایگان در واتساپ بگیرید.